CCTV to skrót od angielskiego terminu „Closed Circuit Television”, czyli „telewizja przemysłowa”. CCTV to system monitoringu wizyjnego, który umożliwia rejestrowanie obrazów w czasie rzeczywistym i/lub ich odtwarzanie. System składa się z kamery, która rejestruje obraz, przesyła go na monitor lub rejestrator wideo, a następnie zapisuje na dysku twardym lub innej pamięci.
Monitoring wizyjny może być stosowany w różnych celach, takich jak zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, monitorowanie produkcji w przemyśle czy nadzór nad pracownikami. Wszędzie tam, gdzie potrzebne jest rejestrowanie i analizowanie obrazów, mogą być wykorzystywane systemy CCTV.
CCTV to coraz popularniejsze rozwiązanie w dziedzinie bezpieczeństwa. W miejscach publicznych, takich jak lotniska, dworce kolejowe czy galerie handlowe, systemy monitoringu wizyjnego są zwykle zainstalowane dla zapewnienia bezpieczeństwa osób korzystających z tych miejsc. W firmach, monitoring wizyjny może być stosowany do zapobiegania kradzieżom lub monitorowania pracowników.
Ważne jest, aby pamiętać, że stosowanie systemów CCTV może naruszać prywatność ludzi i dlatego powinno być stosowane zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz z zachowaniem zasad etycznych i moralnych.
Zastosowanie monitoringu wizyjnego (CCTV)
- Prewencja przestępstw – poprzez umieszczenie kamer w miejscach narażonych na kradzieże lub naruszenia bezpieczeństwa, firma może odstraszyć potencjalnych przestępców i zmniejszyć ryzyko kradzieży lub szkód.
- Ochrona mienia – monitorowanie zasobów firmy może pomóc w zapobieganiu kradzieżom lub uszkodzeniom mienia, a także pomóc w śledzeniu złodziejów i odzyskiwaniu skradzionych rzeczy.
- Bezpieczeństwo pracowników – umieszczenie kamer w miejscach pracy może pomóc w zapobieganiu przemocy w miejscu pracy, nadużyciom władzy lub innym zagrożeniom dla pracowników, a także umożliwić szybkie reagowanie na wypadki lub sytuacje awaryjne.
- Ochrona poufności – firmy mogą stosować kamery do monitorowania obszarów, w których przechowywane są poufne informacje lub produkty, aby zapobiec nieautoryzowanemu dostępowi i kradzieżom.
- Poprawa wydajności – monitorowanie pracowników może pomóc w identyfikowaniu obszarów, w których firma może poprawić wydajność lub procesy pracy, a także umożliwić kontrolę jakości produktów lub usług.
- Zarządzanie ryzykiem – monitorowanie może pomóc w identyfikowaniu zagrożeń dla firmy, a także pomóc w podejmowaniu szybkich decyzji w sytuacjach awaryjnych lub kryzysowych.
- Dostarczanie dowodów – nagrania z kamer mogą stanowić ważny materiał dowodowy w przypadku postępowań sądowych lub ubezpieczeniowych.
- Poprawa wizerunku – stosowanie monitoringu wizyjnego może wpłynąć na postrzeganie firmy jako organizacji dbającej o bezpieczeństwo swoich pracowników i klientów oraz wzmocnić jej reputację w branży.
Monitoring wizyjny znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach, takich jak:
- Handlu – gdzie wykorzystywany jest do obserwacji zachowań klientów, monitorowania trendów zakupowych oraz określenia godzin największego natężenia ruchu.
- Medycynie – gdzie służy do monitorowania pacjentów i wykrywania zbliżających się ataków (astmy i innych zaburzeń), a także pomaga w diagnozowaniu chorób dzięki odczytywaniu ruchów ciała.
- Opiece nad osobami starszymi i dziećmi, gdzie pozwala na ustalenie czasu, kiedy opuszczają swoje miejsca zamieszkania.
- Monitoringu miejskim, gdzie pomaga w zbieraniu informacji na temat natężenia ruchu, przepływu ludzi, itp.
- przemyśle i produkcji – do monitorowania procesów produkcyjnych oraz kontroli jakości;
- transporcie – w celu zapewnienia bezpieczeństwa w transporcie publicznym, np. w pociągach, autobusach, na lotniskach, w portach;
- ochronie mienia – w celu zapobiegania kradzieżom i włamaniom;
- edukacji – do monitorowania zachowania uczniów w szkołach i na uczelniach;
- badaniach naukowych – w celu obserwacji zachowania zwierząt w ich naturalnym środowisku;
- sportach – w celu monitorowania zachowania zawodników na stadionach i w innych obiektach sportowych.
W każdej z tych dziedzin monitoring wizyjny pełni inną funkcję i ma swoje specyficzne zastosowanie. Ogólnie jednak, celem CCTV jest zwiększenie bezpieczeństwa, zarówno osób, jak i mienia oraz poprawa jakości życia poprzez zbieranie danych i informacji na temat zachowań ludzi oraz trendów zachodzących w różnych dziedzinach.
W skład systemu CCTV wchodzą:
- Kamery CCTV, które w przeszłości były zwykle analogowe, ale obecnie coraz bardziej popularne są kamery IP.
- Rejestrator, który może być cyfrowy (DVR) lub sieciowy (NVR), i przechowuje nagrany materiał w swojej pamięci, lub może przesyłać go do zewnętrznych nośników pamięci, takich jak serwery NAS lub do chmury.
- Kable, takie jak koncentryczne dla analogowych kamer i RJ45 dla cyfrowych, które służą do przesyłania zasilania i sygnału, chociaż niektóre rozwiązania bezprzewodowe są również dostępne.
- Przełączniki (switches), które łączą kamery z rejestratorem. Niektóre rejestratory posiadają wbudowany przełącznik, ale w innych przypadkach należy go dokupić oddzielnie.
- Oprogramowanie do zarządzania systemem CCTV, które umożliwia wysyłanie powiadomień o zdarzeniach, wprowadzanie stref objętych monitoringiem, a także takie inteligentne funkcje, jak rozpoznawanie ludzi, liczenie ich, wykrywanie ruchu, uczenie się twarzy, zapamiętywanie konkretnych osób i wykrywanie konkretnych zdarzeń.
- Monitory, które umożliwiają na bieżąco śledzenie zdarzeń i przeglądanie nagrań. Można również korzystać z komputerów lub urządzeń mobilnych z odpowiednią aplikacją, która pozwala odbierać powiadomienia i zdalnie zarządzać systemem CCTV.
Znaczenie personelu obsługującego system CCTV
- Sprawia, że system działa skutecznie i efektywnie – dobrze przeszkolony personel wie, jak obsługiwać system i jakie procedury należy stosować w różnych sytuacjach, co zwiększa szanse na szybkie wykrycie i rozwiązanie problemów.
- Chroni prywatność – wykwalifikowany personel wie, jakie informacje mogą być zbierane i jakie nie, co pozwala na ochronę prywatności osób monitorowanych.
- Minimalizuje ryzyko błędów – profesjonalny personel jest w stanie szybko i skutecznie reagować na problemy i potencjalne zagrożenia, co minimalizuje ryzyko błędów i pomyłek.
- Pomaga w ustalaniu odpowiedzialności – dobry personel potrafi przeanalizować nagrania i ustalić, kto był odpowiedzialny za dane zdarzenie, co ułatwia procesy dochodzeniowe.
- Zwiększa bezpieczeństwo – dobrze przeszkolony personel potrafi rozpoznawać potencjalne zagrożenia i działać w celu ich zapobieżenia, co zwiększa ogólne bezpieczeństwo.
Zasad oceny efektywności CCTV
Joanna Kabzińska i Michalina Szafrańska w artykule[1] dotyczącym zasad oceny efektywności CCTV powołują się na dziesięć zasad odpowiedzialnego wdrażania CCTV sformułowanych przez Nancy G. La Vigne i jej współpracowników z Urban Institute w Waszyngtonie. Zasady te odnoszą się do CCTV w przestrzeni publicznej, ale niektóre z nich można zastosować również do użytku prywatnego:
Określ potrzeby, na które system CCTV ma odpowiadać, a także budżet inwestycji.
Zaplanuj (przed inwestycją) zasady zarządzania kamerami, niezbędną infrastrukturę i inne koszty, które mogą wyniknąć z eksploatacji systemu CCTV w czasie.
Wybrać takie miejsca dla kamer, aby zapewnić dobrą widoczność.
Rozważyć integrację systemu CCTV z innymi technologiami (np. inteligentne systemy monitoringu, mapy przestępczości).
Zachowanie równowagi między użytecznością systemu CCTV a ochroną prywatności i innych praw obywatelskich.
Rozważenie kosztów i korzyści wprowadzenia kamer, które polegają na stałym, aktywnym monitorowaniu (ciągłej obserwacji materiału z kamer przez operatorów).
Zintegrowanie kamer CCTV z istniejącymi praktykami i procedurami dotyczącymi bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Kształtowanie i utrzymywanie realistycznych oczekiwań co do jakości materiału filmowego z kamer CCTV.
Wykorzystanie CCTV jako narzędzia uzupełniającego istniejące działania prewencyjne (np. patrole policyjne), detekcyjne i dowodowe.
Należy mieć świadomość możliwości dowodowych nagrań z kamer CCTV, które mogą jedynie (lub przede wszystkim) uzupełniać inne środki dowodowe (np. zeznania świadków).
CCTV jakie praw obowiązuje?
Korzystanie z monitoringów wizyjnych jest regulowane przez prawo, a w szczególności przez przepisy dotyczące ochrony prywatności, prawa do prywatności oraz ochrony danych osobowych. W większości krajów, w tym w Polsce, korzystanie z systemów monitoringu wizyjnego jest regulowane przez ustawy lub rozporządzenia.
W Polsce podstawowymi aktami prawnymi regulującymi korzystanie z systemów monitoringu wizyjnego są:
- Ustawa o ochronie danych osobowych – reguluje ona przetwarzanie danych osobowych przez podmioty publiczne i prywatne, w tym również przez osoby korzystające z systemów monitoringu wizyjnego.
- Ustawa o ochronie osób i mienia – zawiera przepisy dotyczące zasad korzystania z monitoringów wizyjnych w celu zapewnienia ochrony osób i mienia.
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie monitoringu wizyjnego – reguluje ono m.in. warunki umieszczania kamer, przechowywania nagrań, a także zasady udostępniania nagrań organom ścigania.
Przepisy te określają m.in.:
- warunki umieszczania kamer,
- okres przechowywania nagrań,
- zasady udostępniania nagrań organom ścigania,
- obowiązek informowania o tym, że dane są przetwarzane,
- prawo do wglądu w swoje dane,
- zasady zabezpieczania nagrań przed nieuprawnionym dostępem.
Ważne jest, aby korzystanie z systemów monitoringu wizyjnego odbywało się zgodnie z przepisami prawa, w celu zapewnienia ochrony prywatności i praw osób monitorowanych.
[1] http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ceon.element-6277b2c3-ef8f-3002-a5c7-296791935a78?q=2359cbf7-ad61-4d69-9c5e-fa2237aff3ea$3&qt=IN_PAGE